تولید هسته‌های فناور تخم نوغان اصلاح شده، نویدبخش تحولی اساسی در این صنعت
صنعت نوغانداری، به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین شاخه‌های کشاورزی و تولید ابریشم، همواره نقش مهمی در اقتصاد مناطق مختلف جهان ایفا کرده است. با این حال، چالش‌های متعددی از جمله بیماری‌های کرم ابریشم، کاهش کیفیت تخم‌های نوغان و ناکارآمدی روش‌های سنتی، توسعه این صنعت را با محدودیت‌هایی مواجه ساخته است. در این میان، فناوری‌های نوین زیستی و مهندسی ژنتیک می‌توانند راهکارهای مؤثری برای رفع این مشکلات ارائه دهند. آغاز تولید هسته‌های فناور تخم نوغان اصلاح شده، نقطه عطفی در این مسیر محسوب می‌شود.
تخم نوغان، نقطه آغاز چرخه تولید ابریشم است و کیفیت آن تأثیر مستقیمی بر سلامت کرم‌های ابریشم و میزان تولید پیله دارد. در روش‌های سنتی، تولید تخم نوغان اغلب با مشکلاتی مانند آلودگی‌های میکروبی، ضعف ژنتیکی و حساسیت به بیماری‌ها همراه بوده است. با استفاده از فناوری‌های اصلاح ژنتیکی، می‌توان تخم‌هایی تولید کرد که مقاومت بالاتری در برابر بیماری‌ها دارند، بازدهی بیشتری در تولید پیله ارائه می‌دهند و حتی قادر به تحمل شرایط محیطی نامساعد هستند. این دستاورد نه‌تنها بهره‌وری را افزایش می‌دهد، بلکه هزینه‌های تولید را نیز کاهش می‌دهد.
توسعه هسته‌های فناور تخم نوغان اصلاح شده می‌تواند تحول چشمگیری در اقتصاد مناطق نوغان‌خیز ایجاد کند. با افزایش کیفیت و کمیت تولید ابریشم، درآمد نوغانداران بهبود یافته و اشتغال در این بخش تقویت می‌شود. همچنین، کاهش وابستگی به واردات تخم نوغان مرغوب، به خودکفایی ملی در این حوزه کمک می‌کند. از سوی دیگر، این فناوری می‌تواند به حفظ محیط زیست نیز یاری رساند، چرا که با کاهش تلفات کرم‌های ابریشم، نیاز به منابع طبیعی مانند برگ توت و آب کمتر می‌شود.
با وجود مزایای متعدد، توسعه و گسترش تخم‌های نوغان اصلاح شده با چالش‌هایی نیز همراه است. نگرانی‌های مربوط به ایمنی زیستی، پذیرش این فناوری توسط نوغانداران سنتی و مقررات سختگیرانه در برخی کشورها می‌تواند سرعت گسترش آن را کاهش دهد. همچنین، لازم است تحقیقات بلندمدتی برای ارزیابی اثرات این تخم‌ها بر اکوسیستم و تنوع زیستی انجام شود. آموزش و ترویج فناوری نیز از جمله عوامل کلیدی برای موفقیت این طرح است، چرا که بدون همراهی نوغانداران، تحول در این صنعت دشوار خواهد بود.
طبق آمار مرکز تحقیقات ابریشم کشور، پروژه تولید هسته‌های فناور تخم نوغان اصلاح شده در تنها بانک ژن کرم ابریشم کشور، با هدف تثبیت فناوری تولید تخم نوغان اجداد و ارتقای کیفیت آن، گامی مهم در جهت افزایش عرصه‌های تولیدی محسوب می‌شود که با ورود ۸ هیبرید تجاری کرم ابریشم پرمحصول به خط تولید دستگاه‌های اجرایی متولی تولید تخم نوغان می‌تواند سالانه ۵۰۰ میلیارد ریال محصول پیله بیشتری در سطوح بهره‌برداران ایجاد کند.
ایران با پیشینه‌ای بسیار غنی در تولید ابریشم، خاستگاه پیله زرد در جهان محسوب می‌شود و با اقلیم متنوع کشور در تمام استان‌های ایران علاوه بر کشت درخت توت امکان نوغانداری وجود دارد، همچنان که طی ۳ سال گذشته و با مدیریت وزارت جهاد کشاورزی در ۲۹ استان نوغانداری صورت گرفته است و استان‌هایی نظیر گیلان، خراسان رضوی، مازندران و گلستان به عنوان قطب‌های اصلی تولید پیله شناخته می‌شوند. همچنین برنامه‌های توسعه‌ای برای گسترش فعالیت‌ها به مناطق مستعد دیگر کشور در دست اجرا است.
آغاز تولید هسته‌های فناور تخم نوغان اصلاح شده، نویدبخش تحولی اساسی در صنعت نوغانداری است. این فناوری با ترکیب دانش سنتی و پیشرفت‌های علمی، راهی برای افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت ابریشم گشوده است. با این حال، برای بهره‌برداری کامل از این پتانسیل، همکاری بین محققان، دولت‌ها و نوغانداران ضروری است. اگر این چالش‌ها به درستی مدیریت شوند، صنعت ابریشم می‌تواند بار دیگر به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصادی در بسیاری از مناطق کشورمان مطرح شود.
