تحول راهبردی در بخش باغبانی با تکیه بر دانش و فناوری

به گزارش داغ (دیده‌بان امنیت غذایی) به نقل از روابط عمومی سازمان تات، محی‌الدین پیرخضری در سومین گردهمایی سراسری اعضای هیات علمی و محققان مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی کشور، با مرور دستاوردهای پژوهشی دهه‌های گذشته اظهار داشت: طی حدود ۱۵ سال گذشته، حاصل تلاش پژوهشگران، معرفی ۱۲۶ رقم جدید از ۱۴ گونه باغی بوده است. این در حالی است که بخشی از مشکلات کنونی ما، ناشی از مسن بودن باغات، فرسودگی ارقام، و پایین بودن سطح دانش فنی است.

وی مازاد تولید در برخی محصولات، نفوذ پایین دانش فنی، خلأ قانونی، ضعف استانداردهای تولید و سلامت، سرمایه‌گذاری محدود، سن بالا و سواد کم بهره‌برداران، ضعف مکانیزاسیون، ضایعات بالا و تحریم‌ها را از مهم‌ترین چالش‌های بخش باغبانی برشمرد.

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، راه‌حل برون‌رفت از این شرایط را تدوین طرح‌های پژوهشی پاسخ‌محور و پایدار دانست و تصریح کرد: باید از پژوهش‌های مستقل عبور کنیم. ما معتقدیم با یک برنامه پنج‌ساله منسجم پژوهشی می‌توانیم چراغ راه توسعه حداقل ۲۵ ساله این بخش باشیم.

توسعه ارقام سازگار؛ اولویت کلیدی

پیرخضری با اشاره به توسعه ارقام سازگار با تنش‌های محیطی نظیر گرمازدگی و سرمازدگی به عنوان اولویت‌های کلیدی، به موفقیت‌هایی مانند کشت بلوبری اشاره کرد و گفت: کشت بلوبری از سال ۱۳۹۷ آغاز شد و اکنون به یکی از اقتصادی‌ترین کشت‌ها تبدیل شده به‌طوری که ارزش اقتصادی آن به ۹۶ دلار در هر کیلوگرم می‌رسد. همچنین فناوری سایبان با اجرای ده‌ها پروژه در سطح کشور، اثرات مثبتی در کاهش تنش، خسارت و مصرف آب داشته است.

وی با اشاره به خلأهای قانونی در این حوزه، از پیگیری لایحه نظام باغبانی و الگوی کشت محصولات باغی با همکاری مجلس شورای اسلامی خبر داد و افزود: برای محصولات مهم، نیازمند استانداردهای مشخص تولید و صادرات هستیم.

ضرورت تحلیل داده‌ها، حفظ ذخایر ژنتیکی و تحول در آموزش

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی بر لزوم «تحلیل دقیق داده‌ها» (مانند داده‌های مصرف آب در استان‌های مختلف) و حفاظت و بهره‌برداری از ذخایر ژنتیکی غنی کشور» تأکید کرد.

وی در ادامه با اشاره به ضرورت تغییر شیوه‌های آموزش گفت: با توجه به میانگین سنی ۵۶ سال و سطح سواد محدود بسیاری از بهره‌برداران، باید به سمت تربیت نیروهای متخصص و توسعه شرکت‌های خدمات تخصصی (مانند سمپاشی) حرکت کنیم. این امر هم اشتغال‌زاست و هم مصرف را بهینه می‌کند.

پیرخضری در پایان، با قدردانی از محققان، ابراز امیدواری کرد با عزمی جمعی و برنامه‌ای منسجم، بخش باغبانی کشور گام‌های استواری در مسیر افزایش پایداری، راندمان و ارزش اقتصادی بردارد.