
اهمیت تعاونیهای روستایی در حمایت از تولید داخلی در بخش کشاورزی
حمایت از تولید داخلی و تثبیت بازار محصولات کشاورزی از اولویتهای اصلی دولت چهاردهم است. حمایت از تولید داخلی، شعار و مفهومی فراتر از یک سیاست اقتصادی مقطعی است. این مفهوم، سنگ بنای استقلال اقتصادی، امنیت ملی و خروج از اقتصاد تکمحصولی وابسته به شمار میرود. با این حال، مسیر تحقق این هدف ملی، تنها از گذرگاه کارخانههای بزرگ کلانشهری نمیگذرد، بلکه ریشه در توانمندسازی و فعالسازی ظرفیتهای خفته و عظیم سرزمینی دارد که بخش عمدهای از آن در مناطق روستایی نهفته است. در این میان، تعاونیهای روستایی به عنوان نهادی بومی، مردمی و خودجوش، نقش سازنده و بیبدیلی را به عنوان موتور محرک تولید در این جغرافیای حیاتی ایفا میکنند.
حمایت از تولید داخلی، تنها به معنای خرید کالای ایرانی نیست، بلکه به معنای ایجاد یک اکوسیستم مقاوم و پایدار است که در آن، زنجیره ارزش کامل در درون کشور شکل گرفته و کمتر در معرض شوکهای خارجی قرار گیرد. روستاها به عنوان تأمینکنندگان اصلی امنیت غذایی و نیز بخشی از صنایع دستی و هنری، حلقه آغازین این زنجیره ارزش هستند. هرگونه اختلال یا ناکارایی در این حلقه، کل زنجیره تولید ملی را با چالش مواجه میسازد.
تعاونیهای روستایی با تجمیع ظرفیتهای خرد و پراکنده، امکان تولید در مقیاس اقتصادی و رقابتی را فراهم میآورند. یک کشاورز یا دامدار به تنهایی نمیتواند در برابر نوسانات بازار، قدرت چانهزنی داشته باشد یا محصولی با کیفیت یکنواخت و استاندارد برای صنایع بزرگ تأمین کند. تعاونیهای روستایی با سازماندهی این تولیدکنندگان خرد، آنان را به یک واحد تولیدی بزرگ مجازی تبدیل میکند. این یکپارچگی، هم امکان تأمین نهادههای باکیفیت با قیمت مناسبتر را فراهم میکند و هم خروجی مزرعه و دامداریها را قابل پیشبینی و مطابق با نیاز بازار میسازد. این همان تقویت پایههای تولید داخلی در بنیادیترین سطح آن است.
تعاونیهای روستایی به عنوان واسطهای میان دولت و روستاییان عمل میکنند. سیاستهای حمایتی دولت اگر بخواهد به صورت انفرادی به هر کشاورز برسد، بسیار پرهزینه و ناکارآمد خواهد بود. این تعاونیها کانالی مطمئن برای هدفمند کردن این حمایتها هستند. دولت میتواند از طریق تعاونیهای روستایی، منابع را به صورت مشروط و در ازای بهبود کیفیت و کمیت تولید، در اختیار روستاییان قرار دهد. این مدل، مسئولیتپذیری و نظارت جمعی را به همراه دارد و تضمین میکند که حمایت دولت به رشد واقعی و پایدار تولید منجر میشود.
تعاونیهای روستایی در ایجاد برند و بازاریابی هوشمند برای محصولات روستایی نقشی کلیدی دارند. یکی از موانع اصلی فروش محصولات داخلی، ناشناخته بودن و عدم دسترسی به بازارهای بزرگ است. یک تعاونی میتواند با دریافت مجوزهای بهداشتی، بستهبندی استاندارد و ایجاد یک برند جمعی، اعتماد مصرفکننده شهری را جلب کند. همچنین، با استفاده از روشهای نوین بازاریابی و حتی فروش آنلاین، میتواند مستقیماً و بدون واسطههای زیاد، محصولات را به دست مصرفکننده نهایی برساند و حاشیه سود بیشتری را برای تولیدکننده حفظ کند.
در نتیجه، حمایت از تولید داخلی بدون لحاظ کردن نقش روستاها و تعاونیهای روستایی، استراتژی ناقص و شکنندهای خواهد بود. تعاونیهای روستایی سرمایههای پراکنده اجتماعی و اقتصادی را تجمیع میکنند، ارزش افزوده ایجاد مینمایند و در نهایت، روستا را از یک نقطه صرفاً عرضهکننده مواد خام به یک قطب تولید فعال در نقشه اقتصاد ملی تبدیل میکنند. بنابراین، سرمایهگذاری و حمایت همهجانبه از توسعه و توانمندسازی تعاونیهای روستایی در زیر مدیریت سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران، در واقع سرمایهگذاری بر روی امنیت غذایی، اشتغالزایی پایدار و در نهایت، تحقق آرمان تولید داخلی قدرتمند و خوداتکایی ملی است.




