نقش کلیدی سازمان میادین میوه و تره‌بار تهران در زنجیره تأمین و توزیع کالاهای اساسی کشاورزی
در ساختار اقتصادی و تجاری کشورها، نهادهای متعددی مسئولیت تنظیم بازار، تأمین کالاهای اساسی و توزیع عادلانه آن‌ها را بر عهده دارند. سازمان میادین میوه و تره‌بار تهران نیز به‌عنوان یکی از ارکان مهم در حوزه عرضه محصولات کشاورزی و مواد غذایی، نقشی محوری در ثبات قیمت‌ها، کاهش دلالی و دسترسی آسان مصرف‌کنندگان به کالاهای ضروری ایفا می‌کند. این سازمان با ایجاد شبکه‌ای گسترده از میادین متمرکز و عمده‌فروشی، حلقه واسط بین تولیدکنندگان، توزیع‌کنندگان و مصرف‌کنندگان نهایی است و عملکرد آن تأثیر مستقیمی بر امنیت غذایی و رفاه اجتماعی دارد.
یکی از مهم‌ترین وظایف این سازمان، جلوگیری از نوسان‌های غیرمنطقی قیمت‌ها است. با خرید مستقیم محصولات از کشاورزان و عرضه آن در میادین تحت مدیریت، واسطه‌گری کاهش یافته و فشار تورم بر مصرف‌کننده نهایی کم می‌شود. این مکانیزم به‌ویژه در فصل‌های برداشت محصولات فصلی مانند پیاز، سیب‌زمینی یا مرکبات، از سقوط قیمت به ضرر تولیدکننده یا افزایش بی‌رویه آن جلوگیری می‌کند.
کشاورزان و باغداران کوچک معمولاً در چرخه فروش محصولات خود با مشکلاتی مانند نبود بازار مطمئن، قیمت‌گذاری ناعادلانه یا هزینه‌های حمل‌ونقل مواجه هستند. سازمان میادین میوه و تره‌بار تهران با ایجاد بازارهای تضمینی و خرید بخشی از محصولات به قیمت مصوب، به تثبیت درآمد این قشر کمک می‌کند. این سیاست نه‌تنها از رکود تولید جلوگیری می‌کند، بلکه انگیزه کشاورزان برای افزایش سطح زیرکشت را نیز تقویت می‌نماید.
ضعف در سیستم نگهداری، حمل‌ونقل و توزیع محصولات کشاورزی در ایران موجب هدررفت سالانه میلیون‌ها تن از این محصولات می‌شود. سازمان میادین میوه و تره‌بار تهران با ایجاد سردخانه‌های مدرن، سیستم‌های حمل‌ونقل بهینه و شبکه توزیع یکپارچه، سعی در کاهش این ضایعات دارد. همچنین، با عرضه مستقیم محصول در میادین، زمان رسیدن کالا از مزرعه به مصرف‌کننده کوتاه‌تر شده و کیفیت محصول حفظ می‌شود.
در دوران تحریم‌ها، شیوع بیماری‌ها (مانند کرونا) یا حوادث طبیعی، نقش سازمان میادین در تأمین پایدار کالاهای اساسی پررنگ‌تر می‌شود. این سازمان با انبارهای استراتژیک و برنامه‌ریزی متمرکز، می‌تواند در شرایط اضطراری، جریان عرضه را تنظیم و از کمبود یا احتکار جلوگیری کند.
باوجود کارکردهای مثبت، سازمان میادین میوه و تره‌بار تهران با چالش‌هایی مانند فساد در توزیع سهمیه‌ها، ناکارآمدی در برخی میادین محلی، رقابت با بازار سیاه و ضعف در زیرساخت‌های نگهداری محصولات مواجه است. برای بهبود عملکرد، نیاز به افزایش شفافیت در فرآیندها، به‌روزرسانی فناوری‌های نظارتی، توسعه همکاری با بخش خصوصی و تقویت زنجیره لجستیک احساس می‌شود.
سازمان میادین میوه و تره‌بار تهران به‌عنوان بازوی اجرایی دولت در تنظیم بازار محصولات کشاورزی، نقشی حیاتی در تعادل بخشی بین عرضه و تقاضا، حمایت از تولید داخلی و کاهش شکاف قیمتی بین تولیدکننده و مصرف‌کننده دارد و حضور این نهاد در شرایط کنونی اقتصاد ایران، به‌ویژه برای اقشار کم‌درآمد، ضروری به نظر می‌رسد. بنابراین تقویت هرچه بیشتر این سازمان می‌تواند گامی مؤثر در جهت تحقق عدالت اجتماعی و پایداری نظام تأمین کالاهای اساسی باشد.
