محدودیت منابع آبی و اهمیت افزایش بهره‌وری آب در بخش کشاورزی
امروزه بخش کشاورزی در جریان شتابان توسعه برای تأمین آب با مشکلات زیادی روبرو است. این وضعیت در اقلیم‌های خشک کم‌بارش، که اکوسیستم‌های دخیل در تأمین آب شکننده‌تر است، با وقوع خشکسالی‌ها و برداشت بی‌رویه از ذخایر آب، برنامه‌ریزان را با شرایط بحرانی‌تری روبرو ساخته است. محدودیت منابع آبی، رشد سریع جمعیت و نیاز به تولید بیشتر، سبب شده است که بخش کشاورزی، نسبت به سایر بخش‌های مصرف‌کننده آب، تقاضای بیشتری برای مصرف داشته باشد.
بنابراین مهم‌ترین چالش بخش کشاورزی این مناطق در شرایط کنونی، چگونگی تولید بیشتر غذا از آب کمتر است. ایران در زمره مناطق خشک جهان محسوب می‌شود. در بیشتر مناطق کشور تنها منبع آبی تأمین‌کننده تقاضای بخش‌های اقتصادی و اجتماعی، ذخایر آبی می‌باشند که در چند دهه اخیر و به دلیل مازاد برداشت‌ها، با بیلان منفی روبرو شده‌اند. هدف ما از آبیاری، افزایش بهره‌وری و عملکرد کشاورزی است و تنها با اجرای روش‌های نوین و مدیریت صحیح منابع آب، می‌توانیم به سمت کشاورزی دقیق با بهره‌وری بالا در کشاورزی حرکت کنیم.
برای افزایش بهره‌وری آب در کشاورزی، لازم است که سیستم‌های آبیاری مناسب با توجه به شرایط محیطی و نوع محصولات انتخاب شوند. آبیاری قطره‌ای و دیگر روش‌های نوین می‌توانند راه‌حل‌های مؤثری برای چالش‌های موجود باشند. با توجه به تنوع شرایط جوی و خاکی، انتخاب صحیح سیستم آبیاری می‌تواند تأثیر بسزایی بر عملکرد کشاورزی داشته باشد. در حال حاضر هنوز متوسط راندمان آبیاری در کشور کم است و فاصله قابل توجه با پتانسیل واقعی دارد که می‌توان با برنامه‌ریزی و مدیریت مناسب، به راندمان بسیار بالاتری از شرایط موجود دست یافت.
شایان ذکر است که تا پایان برنامه هفتم پیشرفت و براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، ۱۵ میلیارد مترمکعب از آب مصرفی بخش کشاورزی باید کاسته شود که تحقق این امر مستلزم سرمایه‌گذاری دولت و وزارت جهاد کشاورزی در تجهیز اراضی زراعی کشور به روش‌های نوین آبیاری می‌باشد.
برای افزایش بهره‌وری آب در کشاورزی لازم است که علاوه بر انتخاب سیستم‌های آبیاری مناسب، مدیریت و برنامه‌ریزی دقیق‌تری انجام شود، همچنین آموزش کشاورزان و ارتقای آگاهی آن‌ها درباره مزایای استفاده از سیستم‌های نوین ضروری است. باید تلاش کرد تا با ایجاد زیرساخت‌های مناسب و استفاده از روش‌های نوین آموزشی، کشاورزان را به سمت استفاده از تکنولوژی‌های جدید سوق داد. تنها در این صورت می‌توان به افزایش بهره‌وری و توسعه پایدار در بخش کشاورزی دست یافت.
