نقش صنعت آبزی‌پروری در تأمین پروتئین و اشتغال‌زایی کشور
امروزه جهان با چالش‌های متعددی نظیر بحران‌های مالی، مشکلات اقتصادی، تغییرات آب و هوایی و ... مواجه است. از سوی دیگر تأمین نیاز‌های غذایی و امنیت غذایی جامعه رو به رشد از دیگر معضلاتی است که بایستی مطابق با منابع و امکانات موجود برطرف شود؛ لذا یکی از راه‌های جبران شکاف بین کاهش عرضه مواد غذایی و افزایش تقاضا برای ماهی در جهان از طریق آبزی‌پروری است. در واقع، صنعت آبزی‌پروری را می‌توان به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های تولید غذا و تأمین پروتئین و ایجاد امنیت غذایی جامعه برشمرد.
این صنعت علاوه بر بهبود وضعیت اقتصادی خانوار‌ها و اشتغال‌زایی؛ در راستای کاهش فقر و بیکاری در کشور‌های در حال توسعه به یاری مردم شتافته است و در این زمینه می‌توان به کارنامه درخشان کشور‌های آسیایی اشاره کرد که کشور ما هم از این امر مستثنی نبوده است. اما هنوز پتانسیل‌های بالقوه بسیاری در این صنعت و بخش وجود دارد که می‌توان از آن در جهت ارزآوری، اشتغال‌زایی، تأمین امنیت غذایی و محرومیت‌زدایی در کشور بهره برد.
در حال حاضر حدود ۱۹ درصد مصرف پروتئین حیوانی در تغذیه انسان از طریق ماهی و آبزیان تأمین می‌گردد. همچنین میزان رشد صنعت آبزی‌پروری در دنیا ۴.۵ درصد است، در حالی که این میزان در بخش دام و طیور تنها ۲.۸ درصد است.
بروز بیماری آبزیان و تأمین خوراک مهم‌ترین چالش این صنعت است. سالانه ۲۵ درصد تولید آبزیان در جهان به دلیل مدیریت نامناسب و بیماری به ضایعات تبدیل می‌شود که باید برای مقابله با بیماری آبزیان راهکارهای پیشگرانه و مقابله‌ای انجام شود. در حوزه آبزیان مهم‌ترین دلایلی که باعث افزایش و بروز بیماری آبزیان شده است شامل جانمایی نشدن مناسب برخی سایت‌ها از نظر دما و بی‌توجهی به مقوله آمایش سرزمین در توسعه آبزی‌پروری است. برای توسعه کمی و کیفی این صنعت باید از تکنیک‌های روز دنیا استفاده شود و به جای توسعه فضا و مکان، بهره‌وری و تولید در واحد حجم افزایش داده شود.
سرانه سالانه مصرف آبزیان در دنیا به طور متوسط ۲۰.۲ کیلوگرم در سال است و این در حالی است که بنابر گزارش سازمان شیلات ایران سرانه سالانه مصرف آبزیان در ایران به ۱۳.۸ کیلوگرم در سال رسیده است. هر چند سرانه مصرف آبزیان در کشورمان با برخی کشور‌ها بسیار فاصله دارد، اما باید با فرهنگ‌سازی در زمینه مصرف آبزیان، این آمار را سال به سال افزایش داد. حذف واسطه‌ها و آسان کردن عرضه آبزیان از مزرعه تا سفره به عنوان اقدام اساسی در جهت افزایش سرانه مصرف است زیرا با عرضه مستقیم قیمت کاهش می‌یابد.
شایان ذکر است، همزمان با هفته جهاد کشاورزی، ۸۲ پروژه شیلاتی با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۷ هزار و ۹۸۴ میلیارد ریال در ۲۵ استان کشور به بهره‌برداری رسید و با بهره‌برداری از آن‌ها، تولیدات آبزی‌پروری به میزان ۱۹۴۶ تن و تولید انواع آبزی به میزان ۲۹.۲ میلیون قطعه افزایش یافته است. همچنین، ۳۳۳ خانوار از مزایای این طرح‌ها بهره‌مند شده و برای ۳۲۳ نفر به طور مستقیم و ۶۰۵ نفر به طور غیرمستقیم اشتغال ایجاد شده است.
در شرایط بحران و تحریم، همواره معادلات تعریف شده اقتصادی بهم می‌ریزد که باید با اتخاذ راهکارهای عملیاتی و اجرایی آن را مدیریت کرد و امروز که کشور ما با تحریم ظالمانه دشمنان مواجه می‌باشد و طلای سیاه روزگار پرنوسانی را سپری می‌کند، باید به دنبال استفاده از دیگر ظرفیت‌ها برای ارزآوری بیشتر و توسعه اقتصادی بود که در این میان صنعت آبزی‌پروری می‌تواند گزینه‌ای خوب و در خور توجه باشد.
با توجه به ظرفیت و توانمندی‌های موجود در کشور در بخش تولید و استحصال از دریا و استخر‌های پرورشی، این انتظار می‌رود که وزارت جهاد کشاورزی و سازمان شیلات ایران از تولیدکنندگان و صادرکنندگان بیشتر حمایت نمایند، زیرا در گذشته صادرات آبزیان به اروپا یکی از اقدام‌های خوب بوده که باید تداوم یابد و موجب ارزآوری بیشتر در این بخش خواهد شد.
