اهمیت فراوان سرمایه‌گذاری خارجی در توسعه بخش کشاورزی
بخش کشاورزی ایران با برخورداری از ظرفیت‌های گسترده طبیعی، نیروی کار فراوان و تنوع اقلیمی، همواره به‌عنوان یکی از پایه‌های مهم اقتصادی کشور مطرح بوده است. با این حال، کمبود سرمایه، فناوری‌های قدیمی و مدیریت ناکارآمد باعث شده تا این بخش نتواند به‌طور کامل از پتانسیل‌های خود بهره ببرد. در این میان، جذب سرمایه‌گذاری خارجی می‌تواند به عنوان یک راه‌حل کلیدی برای رفع این موانع و تحول بخش کشاورزی ایران مطرح شود. اما این مسیر با فرصت‌ها و چالش‌های متعددی روبه‌روست که نیازمند تحلیل عمیق است.
ایران با دارا بودن زمین‌های قابل کشت، دسترسی به منابع آبی علیرغم چالش‌های کم‌آبی و تنوع محصولات کشاورزی از گندم و خرما تا پسته و زعفران، می‌تواند برای سرمایه‌گذاران خارجی جذاب باشد. همچنین، نیاز روزافزون جهانی به مواد غذایی و امکان صادرات محصولات کشاورزی ایران به بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی، انگیزه مضاعفی برای ورود سرمایه‌های خارجی ایجاد می‌کند.
علاوه بر این، دولت در سال‌های اخیر تلاش کرده تا با اصلاح قوانین سرمایه‌گذاری خارجی و ارائه مشوق‌هایی مانند معافیت‌های مالیاتی و تضمین بازگشت سرمایه، زمینه را برای حضور شرکت‌های خارجی فراهم کند. به‌ویژه در حوزه‌های کشاورزی مدرن، گلخانه‌های پیشرفته، صنایع تبدیلی و بسته‌بندی، فرصت‌های مناسبی برای همکاری با سرمایه‌گذاران خارجی وجود دارد.
با وجود پتانسیل‌های بالا، موانع متعددی بر سر راه سرمایه‌گذاری خارجی در بخش کشاورزی ایران وجود دارد. تحریم‌های بین‌المللی مهم‌ترین عامل بازدارنده است که دسترسی به فناوری‌های روز و انتقال مالی را با مشکل مواجه کرده است. همچنین، بوروکراسی اداری پیچیده، نبود ثبات در قوانین و مقررات، و مشکلات مربوط به مالکیت زمین، برای خارجی‌ها از دیگر چالش‌های پیش‌روی سرمایه‌گذاران است.
از سوی دیگر، کمبود زیرساخت‌های مناسب مانند سیستم‌های آبیاری مدرن، سردخانه‌ها و حمل‌ونقل کارآمد، بهره‌وری بخش کشاورزی را کاهش داده و سودآوری سرمایه‌گذاری را زیر سوال میبرد. علاوه بر این، تغییرات اقلیمی و بحران آب در ایران نیز ریسک فعالیت در این بخش را افزایش داده و نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت و فناوری‌های سازگار با محیط زیست است.
با وجود تمام چالش‌ها، سرمایه‌گذاری خارجی می‌تواند موتور محرکه‌ای برای نوسازی کشاورزی ایران باشد. انتقال دانش فنی، استفاده از ماشین‌آلات پیشرفته و توسعه زنجیره ارزش محصولات کشاورزی از جمله مزایای این همکاری‌ها خواهد بود. تجربه نشان داده که تلفیق سرمایه خارجی با ظرفیت‌های داخلی می‌تواند به رشد چشمگیر بخش کشاورزی منجر شود.
شایان ذکر است که اخیراً معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی، از اخذ مجوز سرمایه‌گذاری خارجی ۶ میلیارد دلاری در بخش کشاورزی برای ایجاد کشت و صنعت در کشور خبر داده است.
در پایان بایستی تأکید نماییم که سرمایه‌گذاری خارجی در کشاورزی ایران نه‌تنها یک انتخاب اقتصادی، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای امنیت غذایی پایدار و توسعه کشاورزی کشور محسوب می‌شود و موفقیت در این مسیر مستلزم عزم ملی و ایجاد فضایی امن و قابل اعتماد برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی توسط دولت و وزارت جهاد کشاورزی است.
