
لزوم و اهمیت توسعه روشهای نوین آبیاری
اهمیت آب و خاک بهعنوان بستر حیات بر هیچ فردی پوشیده نیست و تنگناهای ناشی از افزایش جمعیت و فشار بر منابع محدود آب و خاک، ضرورت حفاظت از این منابع مهم و حیاتی را در سطح کشور افزایش میدهد.
در سالهای اخیر خشکسالیهای پیاپی و افزایش بیش از حد جمعیت، اهمیت منابع آبی را در کشور که یکی از کشورهای خشک و نیمه خشک جهان محسوب میشود، دو چندان کرده است. روند روزافزون تخریب منابع آب و خاک، کاهش سطح جنگلها و مراتع، آلودگی محیط زیست، از بین رفتن پوشش گیاهی، افزایش جمعیت و … خسارات شدیدی به مناطق دارای اکوسیستم حساس در سطح کشور وارد نموده است که میتواند اهمیت موضوع را بیش از پیش روشن سازد.
مسئله بحران کم آبی تمام ابعاد مختلف زندگی مانند زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و سلامت را تحت تأثیر خود قرار داده و عواقب بسیار ناگواری را به دنبال میآورد و به تدریج با کمبود مواد غذایی روبرو میشویم. همچنین کم آبی میتواند فعالیت بیشتر صنایع کشور را مختل کند و از لحاظ اقتصادی بحران دیگری را ایجاد کند. با توجه به شرایط اقلیمی کشور و آب و هوای گرم و خشک حاکم در بیشتر مناطق آن باید به دنبال راهکار مناسب برای اصلاح الگوی مصرف آب باشیم.
توسعه سامانههای نوین آبیاری یکی از برنامههای مهم وزارت جهاد کشاورزی در چند دهه گذشته بوده است و ارزیابی نقش این سامانهها در افزایش شاخصهای مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی میتواند در سیاستگذاریها و برنامهریزیهای آینده کشور مؤثر باشد. بخش کشاورزی کشور با دارا بودن ۸۵ درصد مصرف آب کشور، به عنوان بزرگترین و مهمترین مصرفکننده آب در ایران به شمار میرود و البته بیشترین میزان اتلاف منابع آب به دلیل استفاده نکردن از فناوریهای پیشرفته آبیاری و عواملی مانند عدم رعایت الگوی کشت صحیح در مناطق مختلف نیز در این بخش مشاهده میگردد.
مدیریت بهینه مصرف آب در بخش کشاورزی با اجرای روشهای آبیاری نوین و انتقال آب با لوله به مزارع از مهمترین رویکردهای وزارت جهاد کشاورزی و ضامنی برای تحول در بخش کشاورزی کشور است. وزارت جهاد کشاورزی در این مسیر از ظرفیت شرکتهای دانشبنیان نیز استفاده نموده است. با توجه به بحران منابع منابع آب و برداشت بیش از حد از چاههای غیرمجاز و پایین آمدن بیش از حد سطح آب سفرههای زیرزمینی در دشتهای مختلف کشور، بخش کشاورزی با مشکلات و چالشهای فراوانی روبهرو است. اما به هر حال بخش کشاورزی به عنوان تأمینکننده امنیت غذایی باید مورد توجه بیشتر مسئولان قرار گیرد تا با مدیریت وزارت جهاد کشاورزی و توسعه اجرای سامانههای نوین آبیاری و کشاورزی هوشمند، بهرهوری آب در واحد سطح کشور افزایش یابد.




