این یک رویداد طبیعی است که به طور نامنظم، به طور معمول هر دو تا هفت سال یکبار رخ می دهد و می تواند از چند ماه تا بیش از یک سال طول بکشد. ال نینو بخشی از یک الگوی آب و هوایی بزرگتر است که به عنوان نوسان ال نینو-جنوبی (ENSO) شناخته می‌شود. در طول یک رویداد معمولی ال نینو، آب‌های گرم اقیانوسی به سمت شرق حرکت می‌کنند و الگوهای گردش جوی در منطقه را تغییر می‌دهند. این پدیده می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر الگوهای آب و هوا در سراسر جهان داشته باشد. به گفته واحد اطلاعات اکونومیست (EIU)، امکان بروز خطر بسیار بالایی وجود دارد که در جنوب آسیا یک رویداد حاد ال نینو باعث اختلالات شدید اقتصادی از مهرماه در سال ۲۰۲۳ شود، زیرا تأثیر منفی بر بخش کشاورزی به دلیل رویدادهای شدید تغییرات آب و هوایی وجود دارد. توسعه ال نینو اغلب با افزایش گرما، خشکسالی یا بارندگی در نقاط مختلف جهان همراه است. همسایه شرقی ما پاکستان در حال حاضر تأثیرات تغییرات آب و هوایی را تجربه می‌کند که چالش‌های مهمی برای محیط زیست، اقتصاد و جامعه این کشور محسوب می‌شود. به گفته WMO از بهار ۲۰۲۳، دمای سطح دریا در شمال اقیانوس هند، منبع موسمی پاکستان، بسیار بالا بوده است و رطوبت بیشتری را به سیستم موسمی تغذیه نموده و هوای گرم احتمالاً کوه‌های شمالی جنوب آسیا را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ذوب برف و یخبندان را تقویت می‌کند که سیستم‌های رودخانه‌ای پاکستان را تغذیه می‌کنند. همین شرایط پشت سیل‌های بزرگ پاکستان در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۲۲ نیز بوده است. اثرات ال نینو بر آب و هوا در پاکستان می‌تواند متفاوت باشد، اما به طور کلی، می‌تواند منجر به خشکی بیشتر از شرایط عادی در منطقه شود. توجه به این نکته مهم است که اگرچه در حال حاضر ال نینو یک عامل مهم است، اما تنها عامل تعیین‌کننده تغییرپذیری آب و هوا در پاکستان نیست. سایر عوامل منطقه ای و محلی نیز می‌توانند بر الگوهای آب و هوایی تأثیر بگذارند و تأثیرات ال نینو می‌تواند از رویدادی به رویداد دیگر متفاوت باشد. برخی از اثرات بالقوه عبارتند از:
بارش باران‌های موسمی: در طول سال‌های ال نینو، پاکستان می‌تواند تغییراتی را در الگوهای بارش باران‌های موسمی تجربه کند. باران‌های موسمی ممکن است کمتر از حد متوسط یا تأخیر داشته باشند که منجر به شرایط خشکسالی در مناطق خاصی می‌شود. این نوسانات می‌تواند بر کشاورزی، در دسترس بودن آب و توان کلی اقتصاد تأثیر بگذارد، زیرا کشاورزی یک بخش حیاتی در پاکستان است.
تغییرات دمایی: ال نینو می‌تواند به افزایش دما در پاکستان کمک کند. کاهش پوشش ابر و بارندگی در طول بادهای موسمی ضعیف می‌تواند منجر به شرایط گرمتر، تشدید امواج گرما و ایجاد خطراتی برای سلامتی انسان‌ها، به‌ویژه در مناطق شهری شود.
ذوب ذخایر یخبندان و منابع برفی آب: پاکستان برای تأمین آب خود به شدت به آب ذوب شده حاصل از یخبندان از منطقه هندوکش-کاراکورام-هیمالیا (HKH) متکی است. در طول رویدادهای ال نینو، تغییر در بارش باران‌های موسمی می‌تواند بر نرخ ذوب ذخایر یخبندان تأثیر بگذارد. تغییرات در الگوهای بارش و دما می‌تواند بر زمان و مقدار آب در دسترس تأثیر بگذارد که می‌تواند پیامدهایی برای کشاورزی، تولید برق آبی و امنیت کلی آب در کشور داشته باشد.
سیل و خشکسالی: مانند سایر کشورهای جنوب آسیا، ال نینو می‌تواند الگوهای بارش طبیعی را در پاکستان مختل کند. تضعیف بادهای موسمی ممکن است منجر به کاهش بارندگی کلی شود که منجر به خشکسالی و کمبود آب در مناطق خاصی شود. برعکس، زمانی که باران‌های موسمی وارد می‌شود، می‌تواند بارندگی شدید و متمرکزی را به همراه داشته باشد که منجر به سیل‌های ناگهانی و احتمال آسیب به زیرساخت‌ها، کشاورزی و سکونتگاه‌های انسانی شود.
از دست‌دادن تنوع زیستی: تغییر در الگوهای دما و بارش می‌تواند زیستگاه‌ها را مختل کند و منجر به تغییر در توزیع گونه‌ها، از بین رفتن تنوع زیستی و افزایش آسیب‌پذیری برای گونه‌های بومی و در معرض انقراض شود. این از دست دادن تنوع زیستی می‌تواند اثرات زیست محیطی، اقتصادی و فرهنگی در پاکستان داشته باشد.
طبق گزارش بانک” استاندارد چارترد”، پاکستان چهارمین کشور آسیب پذیر در برابر تأثیر ال نینو در سال جاری است، زیرا این کشور جنوب آسیایی در حال حاضر با اثرات سیل ویرانگر سال گذشته و باران‌های نامنظم تورم بی‌سابقه و بحران مالی شدید دست و پنجه نرم می‌کند. این سناریوی هشداردهنده نشان می‌دهد که احتمال ظهور آب و هوای شدید باعث افزایش بیشتر تورم مواد غذایی و ناامنی غذایی می‌شود، در حالی که مردم این کشور هم اکنون نیز با افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی، گاز و برق دست و پنجه نرم می‌کنند. رویترز در آخرین گزارش خود می‌گوید کشورهای سراسر جهان با موج گرما و سیل ناشی از ال نینو، پدیده آب و هوایی طبیعی که به احتمال ۹۰ درصد در اواخر نیمه دوم سال ۲۰۲۳ شدت وحشتناک خود را نشان می‌دهد، مبارزه می‌کنند. اما تأثیر جهانی ال نینو بویژه افزایش ریسک‌ها برای بازارهای نوظهور، که بیشتر در معرض نوسانات قیمت مواد غذایی و انرژی و تولید هستند و اغلب دارای بافرهای مالی کوچک‌تری هستند، که توانایی آن‌ها را برای کاهش تأثیرات محدود می‌کند، بیشتر است. حال، اثرات ال نینو – زمانی که آب‌های اقیانوس آرام مرکزی و شرقی گرمتر از حد معمول است – می‌تواند تأثیرات حادی بر بازارهای کلیدی نوظهور داشته باشد. با در نظر گرفتن سهم مواد غذایی در سبدهای تورم و توانایی یک کشور در سال جاری، پاکستان، هند و مصر از جمله اقتصادهایی هستند که در مجموع در برابر تأثیر ال نینو در سال جاری آسیب‌پذیرترین هستند. به غیر از پاکستان، کشورهایی مانند غنا، کنیا و فیلیپین نیز در این فهرست قرار دارند، در حالی که کشورهایی مانند آفریقای جنوبی و شیلی همراه با اکثر اقتصادهای بازار توسعه یافته مانند آلمان یا ایالات متحده از کشورهای واجد کمترین آسیب پذیری‌ها هستند. یک تغییر ناگهانی در بارندگی یا دما می‌تواند محصولات کشاورزی را خراب کند و با توجه به اینکه بخش کشاورزی سهم بیشتری از اقتصاد و اشتغال در آفریقا و جنوب آسیا را نسبت به سایر نقاط به خود اختصاص داده است، این مناطق به ویژه در برابر پیامدهای ال نینو آسیب پذیر هستند. البته پاکستان از نظر اتکا به کشاورزی – درصد سهم این بخش در تولید ناخالص داخلی (GDP) در این فهرست در رتبه چهارم قرار دارد. با این حال، اندازه جمعیت وابسته به کشاورزی این کشور به طور مستقیم یا غیر مستقیم بسیار زیاد است. هند صادرات انواع برنج را ممنوع کرده و عرضه کلی به بازارهای جهانی را تا یک پنجم کاهش داده است. نزدیک به ۹۰ درصد برنج جهان در آسیا تولید می‌شود و آب و هوای خشک ال نینو آن را تهدید می‌کند و پاکستان، فیلیپین و تایلند نیز در معرض خطر هستند. سایر محصولات مورد توجه و متاثر از ال نینو نیز شامل کاکائو از ساحل عاج و غنا، شکر از هند و تایلند و قهوه از ویتنام و اندونزی است. واقعیت آن است که قیمت مواد غذایی سهم بیشتری از سبدهای CPI بازارهای نوظهور را تشکیل می دهد – به اندازه ۴۰ درصد در بسیاری از اقتصادهای کم درآمد – بنابراین شدت ال نینو مستقیماً بر تورم این کشورها تأثیر می‌گذارد. تجزیه و تحلیل بانک مرکزی اروپا نشان می‌دهد که افزایش یک درجه‌ای دما در طول ال نینو از نظر تاریخی قیمت جهانی مواد غذایی را پس از یک سال بیش از ۶ درصد افزایش داده است. به گفته سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو)، وضعیت آفریقای جنوبی، آمریکای مرکزی و دریای کارائیب و بخش‌هایی از آسیا به دلیل سطوح بالای ناامنی غذایی از قبل نگران‌کننده‌تر هست. بی‌تردید اثرات قوی ال نینوی می‌تواند تورم مواد غذایی در بازارهای نوظهور را در سال ۲۰۲۴ به دو رقمی بازگرداند. به نوشته “کپیتال اکونومیکس”، تغییرات قابل توجه بارندگی یا خشکسالی‌های طولانی مدت نیز می‌تواند بر تولید برق آبی تأثیر بگذارد و در نتیجه قیمت گاز و زغال سنگ را افزایش دهد. پاکستان از نظر سهم انرژی آبی در ترکیب کلی انرژی در رتبه هشتم در میان کشورهای آسیب پذیر قرار دارد. چند کشور، عمدتاً آفریقایی نیز، به شدت به برق آبی وابسته هستند. بارندگی کمتر می‌تواند تولید برق را مختل کند و احتمالاً منجر به جیره‌بندی برق شود. از یاد نبریم که قیمت انرژی همچنین محرک اصلی تورم مواد غذایی است، و دمای گرمتر می‌تواند تقاضا برای تهویه مطبوع را افزایش دهد. بانک‌های مرکزی آمریکای لاتین جزو اولین بانک‌هایی بودند که پس از کووید-۱۹ برای مبارزه با افزایش قیمت‌ها، نرخ‌های بهره را افزایش دادند و اولین بانک‌هایی هستند که به رهبری شیلی و برزیل، تسهیلات کم‌بهره کشاورزی را آغاز کردند. اما تأثیر ال نینو بر تولید کشاورزی و تولید برق می‌تواند تورم را پیچیده کند و منجر به نرخ‌های بالاتر برای مدت طولانی‌تر شود.در آمریکای لاتین کلمبیا و پرو کشورهایی هستند که در معرض بیشترین خطر قرار دارند و پس از آن شیلی و برزیل به میزان کمتری قرار دارند. محققان کارائیبی؛ تخمین می‌زند که ال نینو امسال «حداقل با شدت متوسط» خواهد بود، اما شدت شدید آن می‌تواند تورم را تا ۲.۵ درصد در کلمبیا و ۱.۵ درصد در پرو افزایش دهد.
رابطه بین ال نینو و الگوهای بارندگی در پاکستان پیچیده است. در طول رویدادهای ال نینو، این کشور معمولاً باران زمستانی کمتر از میانگین را تجربه می‌کند که منجر به کاهش دسترسی به آب برای اهداف آبیاری و آشامیدنی می‌شود. این پدیده می‌تواند تأثیر شدیدی بر کاهش بهره‌وری کشاورزی داشته باشد و معیشت میلیون‌ها کشاورز را تحت تأثیر قرار دهد و به طور بالقوه منجر به چالش‌های امنیت غذایی شود. علاوه بر این، تأثیر آن بر شرایط اقیانوسی می‌تواند اکوسیستم دریایی را مختل کند و صنعت ماهیگیری پاکستان را تحت تأثیر قرار دهد و معیشت میلیون‌ها ماهیگیر را هم تحت تأثیر قرار دهد. سیل اوایل سال ۲۰۲۳ همچنین بسیاری از زیرساخت‌های هیدرولیکی را ویران کرد و این کشور و مردمش را در برابر سیل‌های دیگر به شدت آسیب‌پذیر کرده؛ از ۱۵ مردادماه سال جاری؛ خاک در هند و پاکستان در حال خشک‌شدن است که انتظار می‌رود کاشت محصولات تابستانی را با مشکل مواجه کند، ال نینو با کمبود بارش‌های موسمی در پاکستان و هند به شدت مرتبط است. چشم‌انداز فصلی در هند بادهای موسمی ضعیف‌تر از حد معمولی برای کل کشور است که تا پاکستان هم کشیده می‌شود. برای اندونزی و مالزی که ۸۰ درصد روغن پالم جهان را تأمین می‌کنند، خشکی در نیمه دوم سال ۲۰۲۳ می‌تواند خطرناک باشد. علائم اولیه هوای گرم و خشک ناشی از ال نینو، تولیدکنندگان مواد غذایی در سراسر آسیا را تهدید می‌کند. جهان در چند هفته گذشته شاهد وقوع سیل گسترده در جنوب غربی چین و شمال غربی هند از جمله پایتخت آن، دهلی بوده است. سیل در چین و هند از روند نوظهور ناهنجاری‌های مکرر موسمی مستثنی نیست. روستاییان در حال از بین رفتن هستند و زیرساخت‌ها آسیب‌دیده یا ویران شده است. خسارات و اثراتی که در بسیاری از مناطق منطقه احساس می‌شود به میلیاردها دلار می‌رسد. علاوه بر این، طیف گسترده‌ای از دیگر آشفتگی‌های ناشی از آب و هوا از سرتاسر جهان گزارش شده است، مانند افزایش بی‌سابقه دما و امواج گرما، که همگی در پس‌زمینه شروع ال نینو ۲۰۲۳ و تغییرات آب و هوایی اتفاق می‌افتند. ظهور ال نینو احتمالاً بر پیوند بخش‌های” انرژی، غذا و مالی” تأثیر می‌گذارد. ذخایر جهانی برنج از سال ۲۰۲۲ تا حدودی به دلیل سیل ویرانگر در پاکستان که صادرکننده اصلی است، پایین آمده است و واردکنندگانی نظیر ایران، قطر و امارات باید در انتظار قیمت‌های بالاتری باشند. انتظار می‌رود آب و هوای گرمتر و خشک‌تر به دلیل ال نینو زودتر از حد معمول، تولید برنج در سراسر آسیا را مختل کند و به امنیت غذایی جهانی در دنیایی که هنوز از تأثیرات جنگ در اوکراین در حال فروپاشی است، ضربه بزند. وزرای کشاورزی کشورهای شبه قاره هند، “آ سه آن” و خاورمیانه عربی بسیار نگران هستند. کاهش تولید غلات و دانه‌های روغنی در آسیا به دلیل ال نینو، احتمالاً نگرانی‌های ناشی از تورم مواد غذایی را برای برخی از آسیب‌پذیرترین مصرف‌کنندگان جهان افزایش می‌دهد و امیدها برای کاهش بیشتر قیمت‌ها در ماه‌های اخیر را از بین میبرد. حتی اگر الگوی آب و هوا منجر به افزایش تولید محصول در قاره آمریکا شود، تأثیر آن در آسیا کمتر می‌تواند در بازارهای جهانی مواد غذایی بازتاب مثبتی پیدا کند.
