نقش بانک کشاورزی در تقویت زنجیره ارزش غذایی

تأمین ‌مالی پایدار در حوزه کشاورزی تنها به معنای ارائه تسهیلات مالی نیست، بلکه ایجاد یک اکوسیستم مالی مقاوم و کارآمد است که بتواند در برابر شوک‌های اقتصادی و اقلیمی تاب‌آوری داشته باشد و جریان سرمایه را به صورت مستمر و هدفمند به سمت بخش‌های مختلف کشاورزی هدایت کند. این نوع از تأمین ‌مالی، به توسعه زیرساخت‌های اساسی، نوآوری در فناوری، بهبود بهره‌وری و در نهایت افزایش تولید محصولات اساسی غذایی منجر می‌شود.

بانک کشاورزی با در اختیار داشتن شبکه گسترده شعب و تجربه تاریخی در خدمت‌رسانی به جامعه کشاورزی، می‌تواند به عنوان موتور محرکه توسعه مالی بخش کشاورزی عمل کند. این بانک با طراحی محصولات مالی متنوع و هدفمند توانسته نیازهای مختلف زنجیره ارزش کشاورزی را از مرحله تهیه نهاده‌ها تا تولید، تبدیل، توزیع و بازاریابی پوشش دهد. ارائه تسهیلات با شرایط مناسب، دوره بازپرداخت متناسب با دوره تولید و نرخ سود ترجیحی از جمله ابزارهایی است که می‌تواند در اختیار کشاورزان قرار گیرد.

یکی از جنبه‌های مهم تأمین ‌مالی پایدار، توجه به مدیریت ریسک در بخش کشاورزی است. این بخش به دلیل وابستگی به عوامل طبیعی و نوسانات بازار، با ریسک‌های متعددی مواجه است. بانک کشاورزی می‌تواند با توسعه ابزارهای مالی نوین مانند: بیمه محصولات کشاورزی، قراردادهای آتی و ساز و کارهای تأمین ‌مالی جمعی، به کاهش ریسک فعالیت‌های کشاورزی کمک کند و از این طریق، جریان سرمایه به این بخش را تسهیل نماید.

نکته حائز اهمیت دیگر، لزوم توجه به کشاورزان خرده‌پا و خانوارهای روستایی است که سهم قابل توجهی در تولید محصولات غذایی دارند. بانک کشاورزی با توسعه خدمات مالی خرد و ایجاد دسترسی آسان این گروه به منابع مالی رسمی، می‌تواند به توانمندسازی اقتصادی آنان و بهبود معیشت جوامع روستایی کمک شایانی کند. این امر به نوبه خود به کاهش ناامنی غذایی در مناطق روستایی و تعادل بخشی به توسعه منطقه‌ای منجر خواهد شد.

در بعد کلان، هماهنگی بانک کشاورزی با سیاست‌های کلان اقتصادی و برنامه‌های توسعه بخش کشاورزی ضروری است. این بانک می‌تواند به عنوان بازوی اجرایی دولت در محقق ساختن اهداف سند چشم‌انداز و برنامه‌های توسعه عمل کند و از طریق تخصیص هدفمند منابع مالی، به تحقق خودکفایی در محصولات اساسی و کاهش وابستگی به واردات غذایی کمک نماید.

در خاتمه، باید تأکید کرد که دستیابی به امنیت غذایی پایدار بدون وجود نظام مالی کارآمد و اختصاصی برای بخش کشاورزی امکان‌پذیر نیست. بانک کشاورزی با ایفای نقش محوری در تأمین‌مالی پایدار این بخش، نه تنها به توسعه اقتصادی کشور کمک می‌کند، بلکه در تحقق امنیت غذایی نسل حاضر و نسل‌های آینده نیز نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌نماید. موفقیت در این مسیر مستلزم نوآوری مالی، تقویت حکمرانی، توسعه فناوری، تعامل سازنده با تمامی ذی‌نفعان زنجیره ارزش غذایی و هم افزایی هدفمند میان دستگاه‌های اجرایی، فعالان اقتصادی و نهادهای مالی است.