
نقش سازمان مدیریت میادین میوه و ترهبار شهرداری تهران در تقویت زنان سرپرست خانوار
در بستر چالشهای اقتصادی و اجتماعی ایران، که فشار آن بهویژه بر گروههای آسیبپذیر مانند زنان سرپرست خانوار مضاعف است، اقدام سازمان مدیریت میادین میوه و ترهبار شهرداری تهران در اختصاص غرفههای ویژه به این قشر، فراتر از یک تصمیم اداری-اقتصادی معمول، به حرکتی دارای ابعاد اجتماعی عمیق بدل میشود. این سیاست را میتوان نمادی از تغییر نگرش در مدیریت شهری، از نگاهی صرفاً خدماتی به رویکردی مسئولیتپذیر و توانمندساز تفسیر کرد.
در کانون این طرح، مفهومی نهفته است که اقتصاد را با مسئولیت اجتماعی پیوند میزند. این غرفهها تنها یک فضای فیزیکی برای فروش کالا نیستند، بلکه به پلتفرمی برای خوداتکایی و احیای کرامت انسانی تبدیل میشوند. بسیاری از این زنان، اگرچه از توانمندی و انگیزه بالایی برخوردارند، اما اغلب فاقد سرمایه اولیه، دسترسی به مکانهای تجاری ارزانقیمت و شبکههای حمایتی رسمی هستند. اختصاص این غرفهها، دقیقاً همان نقطه آغاز حیاتی را برای آنان فراهم میسازد؛ پلی بین انزوا و حضور فعال در عرصه اقتصاد.
این اقدام، تأثیراتی چندلایه دارد. از یک سو، به توانمندسازی اقتصادی مستقیم این زنان منجر میشود. درآمد حاصل از این فعالیت، نه کمکماهیانه که حاصل تلاش و خلاقیت خود آنان است و این حس تولیدکننده بودن نقشی تعیینکننده در افزایش اعتمادبهنفس و بهبود سلامت روانی آنان ایفا میکند. از سوی دیگر، این کارکرد اقتصادی، پیامدهای اجتماعی گستردهتری به همراه دارد. استقلال مالی میتواند زمینهساز کاهش آسیبهای اجتماعی ناشی از فقر، افزایش تابآوری خانواده در برابر بحرانها و در نهایت، شکستن چرخه بیننسلی فقر شود. کودکی که مادرش را به عنوان نانآور اصلی و فعال اقتصادی میبیند، الگویی قدرتمند برای آینده خود در ذهن خواهد پروراند.
علاوه بر این، حضور این زنان در بازارهای محلی، به تقویت سرمایه اجتماعی و همبستگی محلی میانجامد. آنان به تدریج از دریافتکنندگان منفعل کمک به بازیگران فعال و شناختهشده در جامعه محلی خود تبدیل میشوند. این ارتباط مستقیم با مشتریان و همسایگان، شبکهای از حمایتهای غیررسمی و اعتماد متقابل را ایجاد میکند که خود عاملی برای پایداری بیشتر کسبوکارشان است.
با این حال، تداوم و تعمیق موفقیت این طرح، در گروی پشتیبانیهای فراتر از اختصاص مکان است. ارائه آموزشهای رایگان در زمینه مدیریت مالی خرد، بازاریابی و نگهداری محصولات، تضمین تأمین منابع مالی اولیه از طریق صندوقهای قرضالحسنه و ایجاد شبکهای برای تأمین محصولات با قیمت مناسب، از جمله اقدامات تکمیلی ضروری هستند. بدون این حمایتهای همهجانبه، خطر به حاشیه رانده شدن این غرفهها در رقابت با فروشندگان بزرگتر وجود دارد.
در مجموع، ابتکار سازمان مدیریت میادین میوه و ترهبار شهرداری تهران را باید گامی بلند و تحسینبرانگیز در مسیر عدالت اجتماعی و اقتصادی دانست. این کار نشان میدهد که نهادهای عمومی میتوانند با طراحی هوشمندانه، نه تنها به تسهیلگر امور روزمره، بلکه به اهرمی برای توانمندسازی عمیقترین لایههای جامعه تبدیل شوند. چنین طرحی اگر با مدیریتی پایدار و حمایتی همهجانبه همراه باشد، میتواند به الگویی ماندگار و اثرگذار برای سایر نهادهای حاکمیتی در جهت ایفای مسئولیت اجتماعی خود تبدیل شود.




