
نهادههای دامی، ستون خاموش امنیت غذایی و اقتصادی
نهادههای دامی به مواد اولیه مورد نیاز برای پرورش حیوانات مزرعه گفته میشود که اغلب در پس صحنه صنعت دامپروری قرار دارند و اهمیت استراتژیک آنها از دید عموم پنهان میماند. با این حال، این نهادهها نه تنها به عنوان عوامل تولید، بلکه به عنوان عناصر حیاتی در یک زنجیره به هم پیوسته از امنیت غذایی، پایداری اقتصادی، سلامت عمومی و تعادل زیستمحیطی عمل میکنند. تحلیل اهمیت آنها فراتر از نگاه تیتروار، درک عمیقتری از سیستم غذایی جهان به دست میدهد.
در کانون این سیستم، خوراک دام قرار دارد که تقریباً ۶۰ تا ۷۰ درصد از هزینههای تولید را تشکیل میدهد. اهمیت خوراک فراتر از یک هزینه صرف است و آن را میتوان حلقه اتصال بین کشاورزی و دامپروری دانست. کیفیت، کمیت و قیمت خوراک مستقیماً بر سلامت حیوان، کیفیت محصولات دامی (شیر، گوشت، تخممرغ) و در نهایت قیمت تمامشده برای مصرفکننده تأثیر میگذارد. وابستگی این بخش به محصولاتی مانند ذرت، سویا و گندم، آن را به شدت تحت تأثیر نوسانات بازارهای جهانی کالا، شرایط آبوهوایی و سیاستهای تجاری بینالمللی قرار میدهد. بنابراین، امنیت تأمین خوراک دام، در واقع پیشنیازی برای امنیت پروتئین کشور است.
از منظر اقتصادی کلان، نهادههای دامی موتور محرک یک زنجیره ارزش گسترده هستند. تولید این نهادهها خود صنایع عظیمی را از کارخانجات خوراک دام و تولیدکنندگان نهادههای کشاورزی گرفته تا شرکتهای داروسازی و بیوتکنولوژی به وجود آورده است. این بخشها ایجاد اشتغال کرده و ارزش افزوده قابل توجهی تولید میکنند. هرگونه اختلال در تأمین نهادههای باکیفیت، این زنجیره ارزش را مستقیماً تحت تأثیر قرار داده و میتواند منجر به افزایش تورم، کاهش تولید داخلی و وابستگی بیشتر به واردات شود که در بلندمدت ثبات اقتصادی کشور را به چالش میکشد.
بنابراین نمیتوان از اهمیت نهادههای دامی در حوزه سلامت و امنیت غذایی غافل شد. کیفیت نهادههای مصرفی مستقیماً بر ایمنی محصول نهایی تأثیر میگذارد. وجود باقیماندههای آنتیبیوتیکی یا آلایندهها در شیر و گوشت، تهدیدی جدی برای مصرفکننده است. از این منظر، سیستم نظارتی قوی بر کیفیت نهادههای دامی، در واقع سرمایهگذاری بر سلامت جامعه است.
شرکت پشتیبانی امور دام کشور با تمرکز بر تأمین نهادههای اساسی مانند خوراک دام، نهادههای تولیدمثلی و داروها، نقش حیاتی در ثباتبخشی به بازار و کاهش وابستگی به واردات ایفا میکند. این شرکت با برنامهریزی متمرکز و ذخیرهسازی راهبردی، از تولیدکنندگان داخلی در برابر نوسانات قیمت جهانی و شوکهای عرضه محافظت میکند. در واقع، این نهاد به عنوان یک تنظیمگر بازار عمل کرده و امنیت زنجیره تأمین پروتئین کشور را ارتقا میبخشد.
نهادههای دامی را نباید صرفاً به عنوان هزینههای تولید در نظر گرفت. آنها زیربنای یک سیستم پیچیده هستند که امنیت غذایی، ثبات اقتصادی، سلامت جامعه و تعادل زیستمحیطی را به هم گره زده است. آینده این صنعت در گرو سرمایهگذاری هوشمند در تحقیق و توسعه برای تولید نهادههای کارآمدتر، پایدارتر و مقرونبهصرفه و استقرار سیستمهای نظارتی دقیق است. نادیده گرفتن اهمیت استراتژیک نهادههای دامی، به منزله نادیده گرفتن امنیت پروتئینی و استقلال اقتصادی یک کشور است.




