
تأمین امنیت غذایی پایدار با کشاورزی دانشبنیان
اقتصاد دانشبنیان، اقتصاد نوینى است که در آن تولید، توزیع و استفاده از دانش، منبع اصلی رشد و ایجاد ثروت است. موتور محرک چنین اقتصادهایی، شرکتهاى دانشبنیان هستند که به منظور همافزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی و همچنین تجاریسازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوریهای برتر نقش دارند.
اقتصاد دانشبنیان میتواند فواید بسیاری را برای جوامع و کشورها به همراه داشته باشد. با تولید و استفاده از دانش، امکان افزایش رشد اقتصادی و بهبود شرایط اقتصادی در جوامع به وجود میآید. رشد اقتصادی باعث ایجاد ثروت و افزایش سطح بهبود اقتصادی جوامع میشود. همچنین با سرمایهگذاری در صنایع دانشبنیان و تولید محصولات و خدمات نوآورانه، اشتغالزایی در جوامع افزایش مییابد و از بیکاری جلوگیری میشود. در این بین استفاده از دانش و فناوری نوین، سطح توانمندی رقابتی جوامع را بهبود میبخشد و امکان رقابت با سایر کشورها را فراهم میآورد. در نتیجه کاهش وابستگی به تکنولوژیهای دیگر کشورها برای جوامع ایجاد میشود.
کیفیسازی و دانشبنیان شدن فناوریهای بخش کشاورزی، حلقه مفقوده بخش تولیدات کشاورزی است. اگر حضور شرکتهای دانشبنیان همراه با رشد منطقی آنها در کنار صنایع بزرگ و کوچک باشد، بسیاری از معضلات بخش کشاورزی در حوزهی بهرهوری، کیفیت و بازاریابی حل خواهد شد.
با توجه به اهمیت بیبدیل بخش کشاورزی در تأمین امنیت پایدار غذایی، سلامت آحاد جامعه و کاهش وابستگی به خارج از کشور، استفاده از ظرفیت شرکتهای دانشبنیان و فناور و نخبگان در رونق این بخش مهم و زیربنایی کشور، میتواند تأثیرگذار باشد.
متأسفانه عمده فعالان بخش کشاورزی کشور دارای اقتصاد معیشتی محور بوده و قدرت ریسکپذیری برای فناوریها و موضوعات دانش بنیان جدید با توجه به هزینههای اولیه بالای آنها را ندارند. لذا شرکتهای دانشبنیان این بخش با مشتریان کمی مواجه میشوند. همچنین عدم حمایت کامل دولتها در طی دهههای گذشته از بخش کشاورزی و ریسک بالاتر سرمایهگذاری در این بخش به دلیل وابستگی شدید به اقلیم و آب و هوا باعث کاهش سرمایهگذاری در بخش کشاورزی شده است.
یکی از سیاستهای اصلی وزارت جهاد کشاورزی، حمایت از شکلگیری و رشد و توسعه شرکتهای دانشبنیان و فناوری جهت گرهگشایی از مشکلات کنونی حوزه کشاورزی کشور است. در حال حاضر تنها حدود ۶ درصد از کل شرکتهای دانشبنیان کشور در بخش کشاورزی فعال هستند که مهمترین دلیل این امر، عدم تمکن مالی و توانایی بهرهبرداران برای استفاده از فناوریهای روز است.
حرکت به سمت کشاورزی علمی، با نفوذ فناوری و انتقال دانش به بخش کشاورزی از طریق ترویج به روشهای نوین و تحولآفرین، منجر به رشد تولید داخل و اشتغالزایی، تأمین خودکفایی و پایداری، تأمین امنیت غذایی پایدار در کشور و حضور بیشتر محصولات استراتژیک و اساسی تولید بخش کشاورزی ایران در بازارهای جهانی خواهد شد.



