
درسهایی از تجارب برزیل در زنجیره تأمین سویا و کالاهای اساسی کشاورزی
افزایش سریع تقاضای کنجاله سویا با معجزه اقتصادی آسیا از دهه ۱۹۸۰ همراه بود و ممکن است روزی نرخ رشد بالای مشابهی در آفریقا و هند تجربه شود. در روایت من؛ جهانگیر شدن مصرف کنجاله سویا به موازات توسعه کشاورزی کشور برزیل نقشی بیبدیل دارد. برزیل، پنجمین کشور بزرگ از نظر مساحت و جمعیت و بزرگترین کشور از نظر زمینهای قابل کشت، از معدود کشورهایی است که پتانسیل افزایش بهرهوری کشاورزی را دارد. برزیل حدود ۱۰ درصد از جمعیت جهان را تغذیه می کند. در طول دو دهه گذشته، برزیل جایگاه خود را به عنوان یک تولیدکننده عمده کالاهای کشاورزی و محصولات غذایی مرتبط و همچنین تأمینکننده بازارهای بینالمللی تثبیت کرده است. این کشور در حال حاضر یکی از ۵ تولیدکننده برتر ۳۴ کالا و بزرگترین صادرکننده خالص در جهان است. عواملی که باعث دگرگونی برزیل شد بیشتر شامل توسعه تحقیقات کشاورزی است که باعث افزایش بازده، گسترش زمینهای زراعی، سرمایهگذاریهای بزرگ در فناوریهای تولید برای توسعه گونههای زراعی و علوفهای، و افزایش تقاضای جهانی برای غذا و خوراک دام به ویژه در دهه گذشته شده است. مهمتر از همه، توانایی برزیل در برداشت دو تا سه محصول در سال در یک قطعه زمین، آن را در مقایسه با سایر کشورهای تولیدکننده غلات و سویا منحصر به فرد میکند. عوامل دیگر عبارتند از سیاستهای اقتصاد کلان صادرات محور، دورههای طولانی کاهش ارزش پول برزیل (واقعی نمودن نرخ ارز)، مشوقهای سیاست کشاورزی خاص محصول سویا، بهبود کنترلهای بهداشتی، جذب رقبای خارجی، و حضور رو به رشد چند ملیتی و سرمایهگذاری خارجی در این کشور بود. در ۷ سال اخیر؛ تداوم و گسترش تجارت کالاهای اساسی و تنوع بازارها و محصولات هسته اصلی استراتژی رشد کشاورزی برزیل است. با این حال، افزایش هزینههای سوخت و کود، محدودیتهای اعتباری و ذخیرهسازی، بندر و سیستم حملونقل بیش از حد و فشار برای حفظ محیطزیست رشد بلندمدت کشاورزی برزیل را به چالش میکشد. با محاسبه دلار آمریکا، ارزش کشاورزی برزیل، از جمله کشت محصولات زراعی و تولیدات دامی، طی دو دهه گذشته (۲۰۲۰-۲۰۰۰) به طور متوسط سالانه ۸ درصد رشد داشته است، نه تنها تولید کشاورزی دو برابر شده ، بلکه تولید دام سه برابر شده است. از اواسط دهه ۲۰۰۰، برزیل دگردیسی خود را از یک صادرکننده محصولات کشاورزی عمدتا گرمسیری مانند قهوه، شکر، مرکبات و کاکائو به یک تأمینکننده عمده جهانی کالاها از جمله سویا، غلات، پنبه، اتانول و گوشت سرعت بخشیده است. سویا به عنوان یک محصول حیاتی در گسترش بخش کشاورزی برزیل و صعود این کشور به عنوان یک تأمینکننده جهانی محصولات کشاورزی برجسته است. در سال ۲۰۰۰، صادرات سویای برزیل ۴۰ درصد از صادرات ایالات متحده بود. آنها اکنون ۲۰ درصد از صادرات ایالات متحده پیشی گرفتهاند. برزیل بیش از ۵۰ درصد تجارت سویای جهان را از محصولات تولید شده در ۱۷ درصد از زمینهای قابل کشت این کشور تأمین میکند. ارزش صادرات کشاورزی برزیل از جمله محصولات فرآوری شده از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ به طور متوسط ۹.۴ درصد در سال رشد داشته است و ۳۷ درصد از کل صادرات برزیل را تشکیل میدهد. برزیل در حال حاضر عمده کالاهای کشاورزی و محصولات غذایی را به ۲۲۲ کشور و منطقه صادر میکند و سومین صادرکننده بزرگ محصولات کشاورزی در جهان پس از اتحادیه اروپا (EU) و ایالات متحده است. در سال ۲۰۲۲، تولید محصولات کشاورزی و دامی ۸ درصد از تولید ناخالص داخلی برزیل را تشکیل میداد. مرکز مطالعات پیشرفته اقتصاد کاربردی دانشگاه سائوپائولو تخمین زد که وقتی فعالیتهایی مانند فرآوری و توزیع در زنجیره ارزش کشاورزی برزیل محاسبه و گنجانده شود، بخش کشاورزی و مواد غذایی برزیل ۲۹ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل میدهد که ارزش آن در سال ۲۰۲۱ به ۱.۸ تریلیون دلار میرسد. کشاورزی ۱۵.۱ میلیون نفر شاغل دارد و طبق آخرین سرشماری کشاورزی برزیل، معادل ۱۵ درصد نیروی کار در زنجیره ارزش کشاورزی مشغول است. در برزیل، هزینههای منابع برای کشاورزی نسبت به رقبا پایین است، و عمدتاً به دلیل هزینههای زمین و نرخ بهره سرمایه پایینتر میباشد، که گسترش سطح زیر کشت و افزایش بهرهوری را آسان تر مینماید. چنانکه طی یکدهه رشد تولید از رشد تقاضای مصرفکننده داخلی فراتر رفته و مازاد تولید را برای صادرات بیشتر باقی گذاشته است. ارزش صادرات محصولات کشاورزی برزیل در سال ۲۰۲۱ به ۱۲۵ میلیارد دلار رسید که در رأس آنها سویا و کنجاله سویا، شکر، گوشت گاو، مرغ، ذرت، پنبه، گوشت خوک، قهوه و مرکبات قرار دارد. بر اساس گزارش فائو، برزیل از ۶۳.۵ میلیون هکتار برای تولید محصولات زراعی از بیش از ۴۱۰ میلیون هکتار از کل زمینهای قابل کشت بالقوه استفاده میکندکه نشان میدهد ادامه رشد بیشترکشاورزی امکان پذیر است. در سال ۲۰۲۲، مصرف کود در برزیل ۱۷.۳ درصد از کل مصرف جهانی کود را به خود اختصاص داد. برزیل چهارمین واردکننده بزرگ کود در جهان پس از چین، هند و ایالات متحده است. بیش از ۷۰ درصد کود در برزیل به سه محصول میرسد. سویا (۴۴ درصد)، ذرت (۱۷ درصد) و نیشکر (۱۱ درصد). هزینههای کود ۲۵ درصد از هزینههای عملیاتی برای سویا در منطقه کشاورزی سنتی جنوب، ۲۱ درصد برای گندم و ذرت در منطقه مرزی غربی و ۱۲ درصد برای نیشکر در هر دو منطقه است. از آنجایی که حدود ۸۵ درصد از کود مصرفی در برزیل وارداتی است، تغییرات قیمت نفت مستقیماً بر قیمتی که کشاورزان برای کود می پردازند تأثیر میگذارد. با توجه به اینکه روسیه و بلاروس روی هم رفته تقریباً ۴۰ درصد نیازهای آن را تأمین میکنند، و انتظار میرود که قیمتهای بالاتر؛ میزان کود کشاورزی را که کشاورزان برزیلی برای مزارع خود مصرف میکنند کاهش دهد، اختلال در واردات کود، با درگیری دریای سیاه عمیقتر شد. این به کاهش بازده محصول و کاهش گسترش سطح زیر کشت به محصولات کمک می کند. کاهش تولید غلات خوراک به دلیل کاهش استفاده از کود، بخش دام برزیل، به ویژه طیور و خوک را تحت تأثیر قرار خواهد داد. همانطور که گفتیم، از سال ۲۰۱۳، برزیل از ایالات متحده پیشی گرفت و به بزرگترین صادرکننده سویا در جهان تبدیل شد. رقابت فزاینده برزیل در بازار دانههای روغنی به شدت به فناوری پیشرفته تولید سویا بستگی دارد. چین بزرگترین واردکننده سویا در جهان است. ایالات متحده و برزیل دو تولیدکننده بزرگ سویا هستند و هر دو کشور برای اکثر صادرات خود به چین وابسته هستند. تولید و صادرات سویای برزیل از زمان آزادسازی تجاری این کشور در اواسط دهه ۱۹۹۰ شتاب گرفته است، و در طول جنگ تجاری ایالات متحده و چین، و تعرفههای تلافی جویانه چین بر سویای آمریکا، به برزیل کمک نمود تا توان رقابتی بیشتری نسبت به ایالات متحده در بازار صادرات به دست آورد. برزیل مهمترین شریک تجاری چین در آمریکای جنوبی است و انتظار میرود یک توافق جدید برای انجام تجارت دوجانبه مربوط به ارزهای مربوطه به جای دلار آمریکا، تجارت دوجانبه را تقویت کند. چین در سال ۲۰۱۸، همان سالی که “بولسونارو” به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، سرمایهگذار و شریک تجاری ۲۰ ایالت از ۲۷ ایالت برزیل بود. دو دهه پیش که آرژانتین و ایالات متحده مهمترین شرکای تجاری برزیل بودند، این غیرقابل تصور بود. این رونق اقتصادی باعث تقویت روابط قوی بین تجار برزیلی و چینی و همچنین روابط بین حزب کمونیست چین و گروههای سیاسی اصلی برزیل شده است.
در سال ۲۰۱۹/۲۰، صادرات سویای برزیل به ۹۲ میلیون تن رسید که تقریباً دو برابر صادرات سویای ایالات متحده (USDA 2021) است. افزایش تقاضا از سوی چین ریشه بیشتر رشد صادرات برزیل بوده است. در سال ۲۰۲۱، چین ۳۹ درصد از کل صادرات کشاورزی برزیل و ۷۰ درصد از کل حجم صادرات سویا برزیل را به خود اختصاص داده است. در برزیل ۹۱.۸ درصد سویای کشت شده تراریخته است و شرکت چند ملیتی آلمانی بایر ۹۰ درصد از سهم بازار تراریخته برزیل را در اختیار دارد. اگرچه برزیل دارای شرکتهایی است که بر ژنتیک سویا تسلط دارند، اما تراریختهها توسط شرکتهای چندملیتی کنترل میشوند که از شرکتهای برزیلی مجوز استفاده از فناوری آنها در تولید بذر، حق امتیاز دریافت میکنند. تولیدکنندگان داخلی بذر مانند Tropical Melhoramento و Genética (TMG) که برنامههای بهبود ژرم پلاسم خود را ایجاد کردهاند و برای استفاده از تراریختهها حق امتیاز پرداخت میکنند، این هولدینگها ۲۵ درصد از سهم بازار را در اختیار دارند. شرکتهای چندملیتی که دارای ویژگیهای انتقال یافته به ژرم پلاسم محلی هستند، حدود ۶۵ درصد سود از قیمت نهایی دانه سویا به دست میآورند، در حالی که ۳۵ درصد دیگر سود بین توسعه دهندگان ژرم پلاسم و تکثیرکنندههای بذر تقسیم میشود در میان فصول سال نیز ایالات متحده سهم بیشتری از محمولههای صادراتی سویا را بین دسامبر و مارس به دست میآورد در حالی که برزیل از آوریل تا نوامبر غالب است. صادرات فله محصولات اولیه فرآوری نشده (دانه های روغنی، غلات، پنبه، تنباکو) و کالاهای نیمه فرآوری شده (آرد غلات، روغنهای گیاهی، محصولات حیوانی) بیشترین سهم را در کل صادرات کشاورزی برزیل داشته است، محصولات کشاورزی و مواد غذایی فله اولیه سالانه ۱۱.۵ درصد در طی سالهای ۲۰۰۲-۲۰۲۱ رشد کردند، در حالی که این رقم برای محصولات نیمه فرآوری شده سالانه ۵.۸ درصد بود. محصولات فرآوری شده (گوشتهای تازه، سبزیحات، سرد و آماده، محصولات لبنی، میوه) سالانه ۶.۳ درصد در طی سالهای ۲۰۰۲-۲۰۲۱ رشد کردند. در سالهای اخیر، رشد صادرات محصولات فرآوریشده به رشد سالانه نزدیک به ۱۰ درصد افزایش یافته است و این بخش اکنون ۳۲ درصد از صادرات محصولات کشاورزی را به خود اختصاص میدهد، در حالی که این رقم برای کالاهای فله اولیه ۴۴ درصد است. محصولات باغبانی شامل میوهها، سبزیجات، گلها، آجیل و ادویه جات ترشیجات از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۴ به میزان ۴ درصد در سال رشد داشته است. گسترش سریع کشاورزی برزیل و تجدید ساختار صنایع تبدیلی و توزیعی مرتبط در اواسط دهه ۱۹۸۰ با پایان یافتن سیاستهای دولت برزیل که منابع را از کشاورزی به بخشهای صنعتی و خدمات هدایت میکرد، آغاز شد. پس از آن زمان، دولت سیاستهایی را وضع کرد که مالیاتهای داخلی و صادراتی را مرتفع نمود و محدودیتهای صادرات سویا، پنبه و گوشت را حذف کرد. در اوایل دهه ۱۹۹۰، دولت همچنین بسیاری از مداخلات دولت در بازارهای کشاورزی را حذف کرد، شرکتهای دولتی را خصوصی کرد، حداقل کف قیمتهای حمایتی کالاها را حذف کرد، خرید گندم و شیر توسط دولت، و بازاریابی دولتی قهوه، شکر و گندم را ممنوع نمود و به شرکتها و اتحادیهها سپرد. یکی از مهمترین عوامل اقتصادی که باعث تحریک تولید کشاورزی در برزیل گشت، اجرای یک “طرح پولی منسجم” برای تثبیت تورم بود. قبل از سال ۱۹۹۴، برزیل تورم را به طور کلی بیش از ۱۰۰۰ درصد در سال تجربه میکرد. برای متوقف کردن تورم، برزیل یک ارز جدید به نام “رئال” را معرفی کرد که در ابتدا با دلار آمریکا پیوند خورده بود و بعداً از یک سیاست “میخ خزنده” پیروی کرد که در آن ارزش “رئال” با مقادیر کمی در پاسخ به تورم تعدیل میشد. در اوایل سال ۱۹۹۹، برزیل سیاست نرخ ارز شناور را اتخاذ کرد. ارزش واقعی پول برزیل به میزان قابل توجهی کاهش یافت و برزیل را به یک تأمینکننده جذاب ارزان قیمت مواد غذایی و محصولات کشاورزی تبدیل کرد. این محرک منجر به گسترش سریع در تولید سویا و گوشت شد. کاهش ارزش پول برزیل، در طول رکود عمیق ۲۰۱۵-۲۰۱۶ به رشد رکورد صادرات کشاورزی برزیل کمک کرد. طی سالهای ۲۰۱۵-۲۰۱۶، کاهش ارزش پول ملی، کشاورزان برزیلی را تشویق کرد تا زمینهای بیشتری را به تولید بگذارند و اراضی تحت کشت را به دو برابر افزایش دهند. در نتیجه این عمل، بازده خالص بیشتری را برای کشاورزان برزیلی به همراه داشت. در مورد سویا، کاربری اراضی ۲۸ درصد افزایش یافت. افزایش سطح زیر کشت و تولید بیشتر منجر به افزایش ۸۴ درصدی صادرات سویا برحسب (حجم مقداری) شد. از آنجایی که برزیل سهم عمدهای در بازار بینالمللی سویا داشت، گسترش صادرات منجر به تغییر قیمتهای جهانی و همچنین کاهش ۶ درصدی قیمت جهانی سویا تا سال ۲۰۲۱ شد. سیاستهایی نظیر اعمال اصلاحات اقتصادی کلان، گرایش به سمت رژیم تجارت باز، و رژیمهای نرخ ارز انعطافپذیر اتخاذ شده در سال ۱۹۹۹ منجر به رشد مثبت تولید ناخالص داخلی (تعدیلشده بر اساس تورم) طی دهه آینده شد و محیط مثبتی را برای بخش کشاورزی برزیل ایجاد کرد. با تأسیس موسسه تحقیقات کشاورزی دولت برزیل، معروف به “امبراپا”، کشاورزان انواع ارقام نو محصولات و تکنیکهای اصلاحی جدیدی را برای تولید متناسب با شرایط آب و هوایی و خاک ساوانای استوایی سرادو(سراتو) برزیل اتخاذ کردند. با جذب سرمایه، کشف منابع عظیم زمین در محدوده آمازون برزیل در دهه ۱۹۹۰، این کشور به یکی از تولیدکنندگان برتر کشاورزی در جهان تبدیل شد. تولید سویا، ذرت، برنج، لوبیا خوراکی و گندم بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۰ دو برابر شد و به ۵۴ میلیون تن رسید. بر اساس گزارش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، تولید محصولات کشاورزی در برزیل در سال ۲۰۲۱ به بالاترین حد خود یعنی ۳۰۸ میلیون تن رسید. علاوه بر گسترش بازارهای صادراتی، یکی از عوامل اصلی که باعث رشد و نوسازی محصولات کشاورزی گشت، گسترش صنایع پرورش خوک و طیور برزیل بود که با افزایش تقاضای خوراک دام و طیور همراه شد. در حالی که تولید لوبیا و برنج خوراکی – عمده مواد غذایی – تقریباً با سرعت رشد جمعیت افزایش مییافت، تولید سویا و ذرت با سرعت بیشتری رشد کرد. حتی زمانی که در قدیم؛ ذرت به عنوان یک محصول معیشتی برای خانوارهای برزیلی در نظر گرفته میشد، اما افزایش تقاضا برای گوشت و تخم مرغ که با افزایش درآمد مردم همراه بود، منجر به گسترش صنعت خوراک مخلوط و افزایش تقاضا برای ذرت توسط صنایع مرغداری و خوک برزیلی شد. افزایش تولید ذرت برزیل در دهه گذشته – که ناشی از افزایش تقاضای جهانی و تأثیر ترکیبی تغییرات در قیمت، فناوری، شیوههای مدیریت محصول و سطح برداشت شده است – این کشور را به سومین تولیدکننده و صادرکننده بزرگ ذرت در جهان تبدیل کرده است. برزیل به عنوان بزرگترین رقیب ایالات متحده در بازار جهانی ذرت با ” کشت ثانویه ذرت بعنوان محصول دوم در تناوب”که در اواخر سال بطور سنتی برداشت میشد، ظاهر شد و صادرات را از سپتامبر تا ژانویه، ماههایی که به طور سنتی تحت سلطه صادرکنندگان نیمکره شمالی بود، افزایش داد.
بر اساس گزارش IGC، تجارت جهانی سویا که در فصل ۲۰۲۲ حدود ۱۵۶ میلیون تن بود، در فصل ۲۰۲۳ به ۱۷۲ میلیون تن رسید؛ IGC تخمین میزند که تجارت در فصل ۲۰۲۴ در حدود ۱۶۸ میلیون تن باقی خواهد ماند. شرکتهای بزرگ صادراتی چندملیتی مانند ADM، Bunge، Cargill و Dreyfus معروف به گروه ABCD) ) حاکمیت زنجیره تأمین سویا را انحصاری کردهاند اخیراً، چین خرید Noble Agri توسط شرکت ملی غلات، روغن و مواد غذایی چین (COFCO) را به عنوان راهی برای اطمینان از حضور بین آنها در میان کشورهای بزرگ تولیدکننده سویا، از جمله برزیل و آرژانتین، دو تأمینکننده بزرگ سویا، جشن گرفت. در زنجیره ارزش سویای برزیل بخشهای کلیدی کشاورزی و صنعتی (مانند بذر، ماشینآلات و آفتکشها) عمدتاً توسط شرکتهای چند ملیتی کنترل میشوند. البته شرکتهای چند ملیتی تمایل دارند بخشهای صنعتی زنجیره تولید را کنترل کنند. شرکتهای آلمانی بخش بذر را کنترل میکنند و سهم بازار مهمی در بخش آفتکشها دارند. شرکتهای آمریکایی بخش ماشینآلات را کنترل میکنند و سهام مهمی از بخشهای آفتکشها و تجارت دارند. شرکتهای چینی دارای سهم بازار مربوطه در بخش آفت کشها و تجارت هستند بیش از (۵۷.۴%) سویای تولید شده در برزیل عمدتاً به چین صادر میشود و مصرف داخلی در برزیل حدود (۱۵.۶%) است. زنجیره تولید سویا (از بذر تا تجارت) در برزیل ۸۶.۹ میلیارد دلار درآمد ناخالص در سال کشاورزی ۲۰۲۰ ایجاد کردند. بخش بذر ۲ میلیارد دلار درآمد داشت، در حالی که فروش تراکتور و کمباین منجر به درآمد ناخالص ۲.۶ میلیارد دلاری شد،کودها ۴.۷ میلیارد دلار درآمد ناخالص داشتند و شرکتهای فعال در بخش مواد شیمیایی کشاورزی ۸.۱ میلیارد دلار درآمد ناخالص داشتند. همچنین تخمینهایی برای بخشهای کشاورزی و تجارت سویا انجام شد که به ترتیب ۲۸.۶ میلیارد دلار و ۴۱.۲ میلیارد دلار ارزش بازار را به خود اختصاص دادند. شرکتهای چند ملیتی سهامداران کلیدی در زنجیره تولید سویا در برزیل هستند. در تمام بخشهای کشاورزی-صنعتی زنجیره تأمین سویا، شرکتهای چند ملیتی اکثریت سهم بازار را در اختیار دارند و این کنترل خارجی در سالهای اخیر رشد کرده است. یک مطالعه در سال ۲۰۲۴ نشان داده که شرکتهای چند ملیتی که در امتداد زنجیره تأمین سویای برزیل تأسیس شدهاند، ۹۱.۳ درصد بذر، ۹۹.۸ درصد ماشینآلات، ۸۰.۸ درصد کود، ۹۴.۲ درصد از مواد شیمیایی کشاورزی و ۸۳.۹ درصد از بخشهای تجاری را کنترل میکنند. سویای برزیلی نسبت به سویای تولید شده در سایر نقاط جهان دارای پروتئین بیشتری است و تولید و صادرات سویای اصلاح شده ژنتیکی (GMO) بسیار بیشتر از سویای اصلاح شده ژنتیکی غیر GMO) ) است. در پایان این که برزیل کشوری با زمین و آب فراوان است، هنوز زمینهای غیرکشاورزی زیادی وجود دارد که پتانسیل تولید کشاورزی و جذب سرمایههای مالی آینده را دارد. پیشبینیهای کشاورزی USDA تا سال ۲۰۳۱ امکان تولید بیشتر را گواهی میدهد. آمارها نشان میدهد که تا سال ۲۰۳۱،حدود ۲۰ میلیون هکتار از زمینهای زراعی دیگر تولید خواهد شد که بیانگر نرخ رشد سالانه ۲.۶ درصدی در اراضی تحت کشت است. این یکی از سریعترین نرخهای گسترش زمینهای زراعی در جهان خواهد بود. بر اساس پیشبینیهای USDA، برزیل در سال ۲۰۳۱ به تولید ۷۶ درصد غلات و ۴۱ درصد دانههای روغنی بیشتری نسبت به سال ۲۰۲۱ نیاز دارد تا بتواند تقاضای پیشبینیشده مصرفکنندگان و واردکنندگان ذرت و سویا مانند چین را برآورده کند. پیشبینی میشود تولید گوشت قرمز و مرغ از ۶۱ میلیون تن در سال ۲۰۲۱ به ۷۰ میلیون تن در سال ۲۰۳۱ افزایش یابد. طرفه اینکه پیشبینی میشود میزان غلات خوراک مورد نیاز برای تأمین این رشد به بیش از ۱۰۵ میلیون تن افزایش یابد که ۱۷ درصد بیشتر از میزان مصرف شده فعلی است. در سال ۲۰۲۴. اگر برزیل به نوآوری در شیوهها و فناوری کشاورزی، توسعه تأسیسات ذخیرهسازی و زیرساختهای حمل و نقل و بهبود کنترلهای بهداشتی ادامه دهد، این رشد میتواند تسریع شود. این تحولات نوین به برزیل کمک میکند تا ارزش محصولات فروخته شده به کشورهای با درآمد بالا را افزایش دهد و همچنین به رشد خود در بازارهای نوظهور ادامه دهد.




