
اهمیت تنظیم بازار در بخش کشاورزی
تنظیم بازار محصولات کشاورزی یکی از مهمترین وظایف وزارت جهاد کشاورزی است که تأثیر مستقیمی بر امنیت غذایی، ثبات قیمتها و رفاه کشاورزان و مصرفکنندگان دارد. با توجه به نقش حیاتی بخش کشاورزی در اقتصاد ایران و وابستگی شدید جامعه به محصولات اساسی مانند: گندم، برنج، روغن، گوشت و مرغ، تنظیم بازار به عنوان یک ابزار کلیدی برای مدیریت عرضه و تقاضا، جلوگیری از نوسانات قیمتی و تضمین دسترسی عادلانه به کالاهای اساسی مطرح میشود. با این حال، این فرآیند با چالشهای متعددی همراه است که نیازمند تحلیل دقیق و ارائه راهکارهای مؤثر است.
بخش کشاورزی به دلیل ماهیت فصلی تولید، وابستگی به عوامل طبیعی مانند آب و هوا و حساسیت به نوسانات قیمت جهانی، همواره با عدم تعادل در عرضه و تقاضا مواجه است. تنظیم بازار به عنوان یک مکانیزم مدیریتی، تلاش میکند تا با استفاده از ابزارهایی مانند خرید تضمینی، ذخیرهسازی، واردات و صادرات، و کنترل قیمتها، تعادل را در بازار حفظ کند. این اقدامات نه تنها به ثبات قیمتها کمک میکند، بلکه از کشاورزان در برابر نوسانات بازار حمایت کرده و امنیت غذایی را تضمین میکند.
وابستگی ایران به واردات برخی محصولات اساسی مانند گندم، ذرت و روغن خوراکی باعث شده است که نوسانات قیمت جهانی تأثیر مستقیمی بر بازار داخلی داشته باشند. این موضوع تنظیم بازار در داخل کشور را با دشواری مواجه کرده است. ناکارآمدی در سیستمهای نگهداری، حمل و نقل و توزیع محصولات کشاورزی، باعث هدررفت بخشی از تولیدات و افزایش هزینهها میشود. سرمایهگذاری در زیرساختهای نگهداری، حمل و نقل و توزیع محصولات کشاورزی، میتواند به کاهش هدررفت و افزایش کارایی تنظیم بازار کمک کند. ایجاد ابزارهای مالی مانند بازار آتی و بیمه محصولات، میتواند به کشاورزان کمک کند تا ریسکهای بازار را مدیریت کنند و از نوسانات قیمتی در امان بمانند. با توسعه فناوریهای نوین کشاورزی، بهبود روشهای کشت و استفاده از منابع بهینه، میتوان تولید را افزایش داد و وابستگی به واردات را کاهش داد. همکاری بین وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سایر نهادهای مرتبط میتواند به اجرای مؤثرتر برنامههای تنظیم بازار کمک کند.
بنابر اعلام وزارت جهاد کشاورزی، خرید و ذخیرهسازی میوه شب عید انجام شده و عرضه آن از اواسط اسفندماه تا پایان تعطیلات نوروز انجام خواهد شد. همچنین برای نظارت بر کالاهای اساسی و محصولات کشاورزی گشتهای مشترک با محوریت بازرسی و نظارت بر مراکز عمده عرضه از جمله انبارها و کشتارگاهها برقرار شده و هرگونه تخلف را به مراجع قضایی و تعزیراتی ارجاع میدهند.